Kapadokya Mağra ve Kaya Odalı Oteller Kapadokya tarihini araştırdığımızda milyonlarca yıl önce bölgede bulunan 3 adet yanardağın (Erciyes,Hasan ve Melendiz dağları) çeşitli zamanlarda veya bazen aynı anda aktif hale geçerek lav püskürtmesi sonucu 300 km karelik bir alanı doldurmasıyla oluşan çok ilginç yeryüzü şekillerinin oluşturğunu görüyoruz. Bu oluşan yeryüzü şekilleri yağmaur, kar ve rüzgarın yıllarca bu formasyonları aşındırmasıyla ortaya çıkmış yöre halkının daha önce perilerin yaptığını düşündüğü peribacaları oluşmuştur.
Sayısız vadiler ve değişik kaya formasyonları ile bölgede yaşayan kültürlerin de işlemesiyle hal hazırdaki görünümünü kazanmış olan Kapadokyada yaşayan kültürler bilindiği şekliyle aşağıdaki gibidir.
Yukarıdanda anlaşılacağı üzre en son Türkiye Cumhuriyeti zamanında bu yerler turistlik amaçlı kullanılmaya başlanılmış ve çoğu yerde afet bölgesi ve sit alanı sayılarak halk tahliye edilmiştir.
Mağra odalar;
toplamıyla ortaya çıkmış, her gelen topluluk kendinden bir şey katmış ve hal hazırdaki halini almışlardır.
Mağra odalar Kapadokyada onbinlerce mevcuttur. Bazıları harabe şeklinde, bazıları restore edilerek yaşanılabilir modern yerler haline gelmiş, bazıları restore edilerek otel,ofis,restaurant vs vs yapılmış, bazıları ise hala yöre halkı tarafından aktif bir şekilde kullanılmaktadır.
Odalar Eskiden Kulink denilen ucu sivri arka ucu bir ağırlık koyularak kazımı kolay haline getiren metal araç ile yapılırdı, Hal hazırda Hilti lerle büyük işler ve yine değişik kazma larla ise ince işler yapılmaktadır. Taşlar herzaman kayaların kesilmesiyle oyulan alandan çıkan taşlarla yapılmaktadır. Bu sayede çevreye yöre halkının deyimiyle Kesek denilen molozlar atılmadan geri dönüşüm sağlanmaktadır.
Mağra odaların ön taraflarına Kemer odalar yapılarak ayrı bir mimari güzellik katılmıştır.Bu oldu bu işte çok iyi olan Selçuklu Devleti zamanında başlamış ve bölgede Kemer ustaları bu konuda çok tecrübeli hale gelmiştir.
Odaların birçoğunun içerisinde amaca yönelik bazı bölümler bulunmaktadır.
Örneğin mutfak olarak kullanılan odalarda yere oyulmuş ve içine tandır gömülmüş oyuklarda yemekler,ekmekler pişirilmiş, Çömlekleri oturtmak için çömlek tabanına uygun oyuklar yapılmış, raf şeklinde bölgede Taka olarak bilinen Niş ler yapılmış,ışıklandırma için küçük Niş ler yapılarak kandil yağı ile veya meşale ile aydınlatılmış,
Hayvanların koyuldğu odalarda büyük Nişler (TAKA) yapılmış, hayvanları bağlamak için kaya yüzeyine önce derine doğru daha sonra tekrar dış kısma doğru oyuklar yapılarak ip ile bağlanabilecek bölümler yapılmış,
Saman,Ot ve taşımak kolay olsun diye odanın tavanlarına delikler açılarak üst kısımdan getirilen saman ve ot bu delikten odaya doldurulmuş,
Bunların dışında, havalandırma sistemleri, yeraltından en üst bölüm ile iletişim kurmak için iletişim sistemleri, düşmandan korunmak için korunma sistemleri, yağmur suyunu biriktirebilmek için su kanalları ve depo sistemleri, şarap yapımında gerekli olan ve adına ŞIRA HANE denilen bölümler vs vs olarak uzatabileceğimiz bir çok kullanışlı bölümler mağra odaların içerisine oyularak yapılmıştır.
Eğer makalemizi beğendiyseniz, arkadaşlarınızla paylaşarak bize destek olabilirsiniz.
Sayısız vadiler ve değişik kaya formasyonları ile bölgede yaşayan kültürlerin de işlemesiyle hal hazırdaki görünümünü kazanmış olan Kapadokyada yaşayan kültürler bilindiği şekliyle aşağıdaki gibidir.
- Hitit İparatorluğu (Yeraltı Şehirlerinin yapımına başlandığı tahmin ediliyor)
- Frigya İparatorluğu (Kısa süren bir hükümranlık dönemi olmuştur)
- Persler (Katpa Tuka yani Güzel atlar ülkesi adını Paersler koymuştur)
- Makedonyalılar (Büyük iskenderin daha geniş bölgelere yayılması isteğiyle belirli bir dönem etkileri olmuştur)
- Roma İparatorluğu (Yıkılmaya yakın batı ve doğu Roma olmak üzere ikiye bölünmüş ve doğu Roma , Bizans imparatorluğu olarak ayrı bir imparatorluk olmuştur)
- Bizans İmparatorluğu (Hal hazırda bölgede görülen kaya oluşumlar kullanarak yapılan mağralar, kiliseler,evler yaraltı şehirleri vs etkileri görülen imparatorluktur)
- Çeşitli Derebeylikler (Tarihin her döneminde çeşitli küçük derebeylikler kurulmuştur)
- Selçuklu Devleti (Mağra olgusundan aynı kayalardan yapılmiş şekilli taşları kullanmaksuretiyle taşa yapılan kabartma ve oyma desen sanatıyla dünyaca ün salmış ve ayrıca mağraların ön yüzlerine bu taşlardan ilave olarak evler vs yapmışlardır)
- Osmanlı İmparatoeluğu(7 yüzyıl hüküm sürerek İslam medeniyetini bölgeye oturtmuş ve sayısız eser üretmiştir)
- Türkiye Cumhuriyeti(Eski kaya ve mağra evlerin bulunduğu bir çok yerleşim yeri afet bölgesi ilan edilerek modern binalar yapılmış halk o binalara taşınmış ve bu yerlerin birçoğu da sit alanı ilan edilerek turizme açılmıştır)
Yukarıdanda anlaşılacağı üzre en son Türkiye Cumhuriyeti zamanında bu yerler turistlik amaçlı kullanılmaya başlanılmış ve çoğu yerde afet bölgesi ve sit alanı sayılarak halk tahliye edilmiştir.
Mağra odalar;
- volkanik kayaların oyulması ve amaca göre genişletilebilmesi,
- oyulmasının yumuşak kaya olduğu için kolay olması,
- insanların kendilerini güvende hissettmeleri,
- çok sağlıklı olmaları,
- bir çok zararlı ışık ,ses,ışın radyoaktiviteyi emmesi,
- kışları ılık yazları serin olması,
- dış mekana bir yapı yapmanın kaya içine oyularak yapılan yapıların yapılmasından daha zor olması,
- bölgeye devamlı olarak yapılan düşman baskılarından korunmaya yardımcı olması
- bölge halkının doğa ile naturel bir yaşamı seçerek bütünleşmesi
- ve birçok buna benzer yararların yanında bölgenin doğal yapısınında getirdiği zorunlulukların
toplamıyla ortaya çıkmış, her gelen topluluk kendinden bir şey katmış ve hal hazırdaki halini almışlardır.
Mağra odalar Kapadokyada onbinlerce mevcuttur. Bazıları harabe şeklinde, bazıları restore edilerek yaşanılabilir modern yerler haline gelmiş, bazıları restore edilerek otel,ofis,restaurant vs vs yapılmış, bazıları ise hala yöre halkı tarafından aktif bir şekilde kullanılmaktadır.
Odalar Eskiden Kulink denilen ucu sivri arka ucu bir ağırlık koyularak kazımı kolay haline getiren metal araç ile yapılırdı, Hal hazırda Hilti lerle büyük işler ve yine değişik kazma larla ise ince işler yapılmaktadır. Taşlar herzaman kayaların kesilmesiyle oyulan alandan çıkan taşlarla yapılmaktadır. Bu sayede çevreye yöre halkının deyimiyle Kesek denilen molozlar atılmadan geri dönüşüm sağlanmaktadır.
Mağra odaların ön taraflarına Kemer odalar yapılarak ayrı bir mimari güzellik katılmıştır.Bu oldu bu işte çok iyi olan Selçuklu Devleti zamanında başlamış ve bölgede Kemer ustaları bu konuda çok tecrübeli hale gelmiştir.
Odaların birçoğunun içerisinde amaca yönelik bazı bölümler bulunmaktadır.
Örneğin mutfak olarak kullanılan odalarda yere oyulmuş ve içine tandır gömülmüş oyuklarda yemekler,ekmekler pişirilmiş, Çömlekleri oturtmak için çömlek tabanına uygun oyuklar yapılmış, raf şeklinde bölgede Taka olarak bilinen Niş ler yapılmış,ışıklandırma için küçük Niş ler yapılarak kandil yağı ile veya meşale ile aydınlatılmış,
Hayvanların koyuldğu odalarda büyük Nişler (TAKA) yapılmış, hayvanları bağlamak için kaya yüzeyine önce derine doğru daha sonra tekrar dış kısma doğru oyuklar yapılarak ip ile bağlanabilecek bölümler yapılmış,
Saman,Ot ve taşımak kolay olsun diye odanın tavanlarına delikler açılarak üst kısımdan getirilen saman ve ot bu delikten odaya doldurulmuş,
Bunların dışında, havalandırma sistemleri, yeraltından en üst bölüm ile iletişim kurmak için iletişim sistemleri, düşmandan korunmak için korunma sistemleri, yağmur suyunu biriktirebilmek için su kanalları ve depo sistemleri, şarap yapımında gerekli olan ve adına ŞIRA HANE denilen bölümler vs vs olarak uzatabileceğimiz bir çok kullanışlı bölümler mağra odaların içerisine oyularak yapılmıştır.
Eğer makalemizi beğendiyseniz, arkadaşlarınızla paylaşarak bize destek olabilirsiniz.
RSS Feed
